Congres Risicoplatform Overheden

Hoe creëer je een organisatie waarin innovatie vanzelfsprekend wordt? In Hengelo doen we dat met concrete, inspirerende pilots: van slimme nestkastjes en luchtkwaliteitssensoren tot verschillende AI oplossingen, een Minecraft challenge en Virtual Reality. In Hengelo zetten we innovatie in als middel om medewerkers te inspireren en aan het denken te zetten. Niet de technologie zelf is het doel, maar de beweging die het op gang brengt: een klimaat van innovatie waarin medewerkers geïnspireerd raken, de meerwaarde van technologie zien en gemotiveerd worden om die in te zetten voor betere dienstverlening en het aanpakken van maatschappelijke problemen. In deze workshop delen we onze aanpak, lessen en valkuilen. En hoe ‘leren door te doen’ leidt tot een organisatie die klaar is voor de toekomst. 

Sprekers: 
Jim Hendriks is Aanjager Digitale Transformatie bij de gemeente Hengelo. In zijn werk denkt hij met de organisatie mee en zet hij aan tot vernieuwing met innovatieve technologie, gericht op wat werkt én waarde toevoegt in de praktijk.

Thomas Prijs is Projectleider Digitale Transformatie bij de gemeente Hengelo. In zijn werk zorgt hij dat vernieuwende ideeën met innovatieve technologie ook echt van de grond komen, met oog voor resultaat en samenwerking. 

De gemeente Breda heeft met de pilot 'Ambtenaar 2.0' laten zien hoe generatieve AI-tools het werk van ambtenaren efficiënter en leuker kunnen maken. De resultaten zijn indrukwekkend: gemiddeld 14 uur tijdswinst per medewerker per maand, met uitschieters tot 28 uur. In deze sessie delen we de inzichten vanuit de AI-pilots en gaan we specifiek in op de pilot van Breda. We bespreken hoe begeleiding en training cruciaal zijn voor succes en hoe AI-toepassingen worden ingezet bij e-mailcorrespondentie, data-analyse, verslaglegging, maar bovenal ook de begroting en verantwoording van de gemeente. De sessie geeft praktische handvatten voor gemeenten die AI willen integreren in hun organisatie, met aandacht voor ethiek, toegankelijkheid en verandermanagement. Interessant voor elke gemeenteprofessional, maar vooral voor gemeentesecretarissen, concernstrategen en concern- of businesscontrollers bij gemeenten. 

Sprekers:
Bart Geerdink is programmamanager Uitvoeringskracht en Arbeidsmarktkrapte bij de VNG. In zijn werk verbindt hij innovatie, dienstverlening, uitvoering en bestuurlijke samenwerking.

Gert-Jan Zandbergen is digital innovator bij gemeente Breda. In deze rol brengt hij meer innovatief vermogen in het dna van zijn collega’s, borgt hij innovatie in de gemeentelijke organisatie en blijft hij continu oplossingen uitvinden voor vernieuwing en verbetering van de dienstverlening en interne processen.

Ben jij klaar voor de toekomst? In deze digitale escaperoom ga je met een aantal mede=congresgangers op avontuur. Samen help je Scotty – die is gestrand in het heden – om terug te reizen naar de toekomst. Onderweg los je raadsels op, werk je samen en ontdek je spelenderwijs meer over diverse digitale ontwikkelingen. Onderweg leer je niet alleen over technologische trends, maar ontdek je ook hoe digitaal fit jij bent en welke vaardigheden voor jouw werk belangrijk gaan worden. 

Ontdek de nieuwste AI-ontwikkelingen voor gemeenten – met als hoogtepunt de eerste ervaringen uit de testfase binnen het risicomanagement.

In oktober 2024 deelden we de eerste ideeën en prototypes. In 2025 zijn we samen met collega’s uit gemeenten gestart met de eerste tests van AI binnen het domein van risicomanagement. Tijdens dit congres delen we de inzichten uit deze praktijkgerichte testfase: hoe werkt het, wat levert het op, en wat vraagt het van de organisatie?

Tom laat zien hoe gemeenten in de testfase AI inzetten om risico’s sneller te signaleren, te analyseren en op een toegankelijke manier te onderbouwen in de paragraaf weerstandsvermogen.
Wat kun je verwachten?

• Demo’s van de AI-tool gericht op risicomanagement
• Ervaringen van gemeenten die deelnemen aan de testfase
• Inzichten in datakwaliteit, wet- en regelgeving en ethiek rond AI
• Interactie en uitwisseling met andere gemeenten 

Spreker:
Tom Noordermeer is Concerncontroller bij de gemeente Zevenaar. Daarnaast is hij bestuurslid van het Risico Platform Overheden, Projectleider ontwikkeling AI bij VNG Risicobeheer en  Scriptiebegeleider bij het CPC Zijlstra Instituut. 

Ons land staat voor grote uitdagingen, van geopolitieke verschuivingen en digitale revoluties tot klimaatverandering, arbeidsmarktkrapte en sociale versplintering. We lopen aan tegen fundamentele schaarstes: gebrek aan mensen, aan ruimte, aan geld, aan energie en aan grondstoffen. Niet alles kan overal. Maar wat als we ons voorstellen dat het wèl kan en onze schouders eronder zetten?

Het boek “Nederland 2040 – een toekomstbeeld”, een publicatie van de Denktank Nederland 2040, vertelt vanuit de vormende kracht van verbeelding een realistisch, hoopgevend èn samenhangend verhaal over de toekomst van Nederland. Een verhaal wat gemeenten inspireert voor de inzet richting het nieuwe kabinet, en een verhaal wat beoogt ook een breder politiek- en maatschappelijk middenveld te inspireren.

Tijdens deze sessie wordt ingegaan op de inhoud van “Nederland 2040 – een toekomstbeeld”: hoe kan Nederland er in 2040 uitzien? En welke keuzes moeten daarvoor gemaakt worden? Daarnaast gaan we graag in gesprek over de vraag hoe u dit verhaal in uw gemeente kunt gebruiken om een eigen toekomstbeeld op te stellen of de langetermijn voor ogen te houden in beleidsprocessen.

Spreker: 
Karin Austmann werkt bij de VNG als projectleider “Nederland 2040”.

"De goede dingen blijven doen voor inwoners en organisaties van Meppel terwijl mensen en middelen steeds schaarser worden. Hoe doen we dat, blijven we een aantrekkelijke werkgever en betrouwbare partner voor onze stakeholders? Met deze vragen zijn Gemeente Meppel en BDO Advisory aan de slag gegaan. In deze workshop/presentatie nemen Meppel en BDO je mee in het (eind)doel, de weg er naar toe, en wat daarvan geleerd is. Deze workshop geeft de deelnemer naast inspiratie:

• Inzicht in de reis vanuit politiek, bestuurlijk en ambtelijke perspectieven
• Geleerde lessen, handvatten en tips die bruikbaar zijn voor alle gemeenten, zoals:
  • Het belang van inzicht
  • Van inzicht naar keuzes
  • Impact op de organisatie
  • Governance vraagstukken
  • Iedereen meenemen
• De reis die Meppel nog te gaan heeft"    

Spreker:
Remko Bakker: Toekomstbestendige gemeenten en zorg is mijn missie waar ik veel energie van krijg. Door de jaren heen ben ik mij steeds meer gaan specialiseren in prestatie verbetering bij gemeenten en zorg. Ik werk daarbij op het snijvlak van mens, organisatie, strategie/bestuur, finance en it en presenteer mezelf als de zelfbenoemde expert. Met een kwinkslag want op dit onderwerp raak je nooit uitgeleerd. Door nieuwsgierigheid, onderzoek, observaties, lukkingen en mislukkingen heb ik veel geleerd en pas dit op dagdagelijkse basis toe in samenwerking met klanten. 

Wel of niet mee-veranderen, wel of niet nieuwe technologie vastpakken … onbewust gedrag speelt en grote rol in hoe je mensen meekrijgt in verandering. Zeker als de stappen groot zijn. Gelukkig weten we – vanuit de moderne neuropsychologie - steeds beter hoe onbewust menselijk gedrag ontstaat en hoe hoe het menselijk brein beter verleid kan worden tot constructief en pro-actief gedrag i.p.v. het vaak angstige en behoudende wat we zo goed kennen.
 
Spreker: 
Na ruim een decennium (internationaal) verandermanager studeerde Sven Gall toegepaste neuropsychologie aan het MIT-Boston. Daar leerde hij dat mensen niet de rationele wezens zijn die we denken en welke invloed dat heeft op hoe we organiseren en veranderen. Sindsdien helpt Sven organisaties wereldwijd met grip krijgen op onbewust gedrag en zo organiseren en veranderen succesvol te maken.

Waarom de financiële problemen niet over geld gaan.

Er is sprake van een forse spanning in de financiële verhoudingen tussen het Rijk en gemeenten. Deze spanning is vooral hoog rondom de medebewindstaken zoals jeugdhulp, wmo en onderwijshuisvesting. De Raad voor het Openbaar Bestuur heeft in 2025 enkele adviezen uitgebracht die scherp in beeld brengen hoe dit komt en waar de disbalans in de financiële verhoudingen door worden veroorzaakt. Het gaat onder andere om het advies 'Afrekenen met disbalans' en twee briefadviezen over de Specifieke Uitkeringen en de wijziging van de Financiële verhoudingswet.

Ook volgt deze zomer de publicatie van een advies op verzoek van de Eerste Kamer over de monitoring van de financiële verhoudingen in relatie tot de medebewindstaken en de financiële positie van gemeenten. Tijdens deze workshop neemt Peter Verheij u mee door deze adviezen en de betekenis hiervan voor de praktijk in gemeenten én voor de discussies tussen Rijk en gemeenten. 

Spreker: 
Peter Verheij is lid van de Raad voor het Openbaar Bestuur en associé van Berenschot. Hij is zowel bestuurskundige als registeraccountant. Peter is raadslid en wethouder geweest en in die hoedanigheid vice-voorzitter van de commissie Financiën van de VNG geweest. In zijn praktijk werkt hij aan strategische en financiële vraagstukken voor gemeenten en samenwerkingsverbanden.

Risicomanagement draait niet alleen om beheersmaatregelen, risicosessies en weerstandsratio’s. Minstens zo bepalend zijn de cultuur, communicatie en gedrag. In deze interactieve sessie verken je hoe jouw houding en gedrag directe invloed hebben op risicodialoog, transparantie en besluitvorming. Verwacht een frisse blik, praktijkgerichte reflectie en concrete inzichten om morgen al het verschil te maken.

Spreker: 
Gerti Brevink is een ervaren interimmanager en concerncontroller met expertise in risicomanagement, leiderschap en organisatieontwikkeling. Ze helpt organisaties bij het versterken van control en risicobewustzijn. Daarbij stimuleert zij een open, effectieve dialoog. Met een scherp oog voor zowel control als cultuur verbindt zij strategie, structuur en gedrag op een impactvolle manier

In de toekomst moeten gemeenten het werk met minder mensen gaan doen. Arbeidsbesparende technologie kan helpen bij complexe opgaven, van vergunningverlening tot risicobeheer. In deze sessie deelt VNG de ervaringen uit verschillende VNG-pilots, waarin AI en andere nieuwe technologieën op een slimme manier worden ingezet als ondersteuning van gemeentelijke processen.

Eén van de voorbeelden is het Risicobeheerfonds, waar met hulp van een AI-gedreven digitale assistent (""Christiaan-BOT"") gemeenten worden geholpen in hun interne afweging: 

• De BOT geeft antwoord op veelvoorkomende vragen rond deelname.
• Geeft tips en adviezen voor interne besluitvorming. En ondersteunt zo bestuurders, gemeentesecretarissen, controllers en adviseurs bij een zorgvuldig proces
• Niet als vervanging van mensen, maar als praktische ondersteuning die tijd bespaart, consistentie brengt en helpt het gesprek goed voor te bereiden

Waarom interessant voor RPO?

• Inzicht in concrete toepassingen van arbeidsbesparende technologie en AI
• Inzichten uit de dagelijkse praktijk waar gemeenten al een slimme stap naar voren hebben gezet
• Leren hoe technologie kan ondersteunen bij interne besluitvorming

Sprekers:
Mano Radema is programmamanager Innovatie en AI bij de VNG. Hij is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en opschaling van diverse pilots op het gebied van AI bij gemeenten.

Patricia Vogel is bestuurlijk adviseur en de verbindende schakel tussen het Risicobeheerfonds en de opschaling en collectivisering van arbeidsbesparende technologie.